ze zei dat ze zelfmoord wilde plegen en ik hoorde het niet
Elk jaar op 10 september is het World Suicide Prevention Day. Ik ben zelf ook iemand verloren aan zelfdoding. Vanuit de rol als nabestaande deel ik dit jaar mijn verhaal. Misschien dat je na het lezen hiervan signalen kunt herkennen of op een andere manier iets hebt aan dit verhaal.
Ik heb nog nooit gedacht aan zelfmoord
Zo erg ‘nog nooit’ dat het onderwerp zelfs buiten mijn belevingswereld viel. Het woord ‘zelfmoord’ kende ik wel, maar ik begreep het niet en ik kon er niets mee.
Fijn voor je zou je kunnen denken.. maar achteraf had ik graag gewild dat ik me meer had kunnen inleven en beter had kunnen begrijpen wat iemand precies bedoelt met de woorden ‘ik denk aan zelfmoord’. Dan had ik misschien meer kunnen betekenen voor mijn liefste vriendin…
… nog geen half jaar nadat ze het verhaal van haar voorgenomen zelfmoord aan mij had verteld heeft ze het gedaan.
Had ik …
Had ik het kunnen voorkomen …
Had ik meer voor haar kunnen doen …
Toen niet … ik wist ‘simpelweg’ niet beter.
‘Spijt’ is niet het woord… ‘Onvermogen’ past beter. Wat ik zeker weet is dat ik het een volgende keer anders wil doen, op een andere manier wil ik dan een goede vriendin kunnen zijn. Maar met haar is er geen volgende keer meer.
Wat als… ik toen al meer had geweten over de dood, depressie, psychoses… had ik haar dan beter kunnen bijstaan? Misschien wel…
Ik had het achteraf anders willen doen
Ik had met overtuiging willen twijfelen aan mezelf en mijn kunnen. De verhalen die ik van haar hoorde had ik willen voorleggen aan anderen, ik had voor mezelf professionele hulp willen zoeken, nachten willen zoeken naar vergelijkbare verhalen op Google, een expertisecentrum willen bellen en vooral beter willen begrijpen wat er in het hoofd speelt van iemand die denkt aan suïcide en psychoses heeft.
Zo is het gegaan
Wat ik deed was liefde geven en aandacht schenken maar tegelijkertijd beantwoorde ik niet alle telefoontjes omdat ik bang was voor haar. Voor de vragen die ze stelde waar ik het antwoord niet op wist. Ik werd bang voor de emoties, bang voor de verwarring die ze zaaide, bang dat ik dingen hoorde die ik niet kende. Ik was bang geworden voor de vriendin die ik al sinds de kleuterklas kende. Angst was wat ging overheersen in onze vriendschap , in elk geval van mijn kant en ik kon haar daardoor niet helpen. Ik overzag niet meer dat wat zij ‘zelfmoord’ noemde ook echt de dood betekende.
Een week voor haar overlijden lag ze op de SEH in het ziekenhuis. Ze belde: ik heb het geprobeerd.
Die avond nog zat ik aan haar bed.
In het ziekenhuis zeiden ze: een klaplong, ze moet herstellen en dan kan ze weer naar huis.
Maar ergens tussen al mijn twijfel wist ik toen al beter en ook zij zei het nog een keer: ik heb het geprobeerd.
Ik zat aan haar bed en we zeiden lieve dingen, wenste elkaar welterusten, giechelde over de vissen op Medium Care kamer en ik ging.
De woorden van de arts die “klaplong” zei temperde mijn zorgen, want de dokter die dat zei had het niet over suïcide, dus was het wel zo ernstig?
Tegelijkertijd twijfelde ik aan alles; aan haar woorden, de woorden van de dokter en aan dat wat ik zelf had gezien. De terugreis was een grote warboel, zoals het eigenlijk de afgelopen maanden ook was.
De verwarrende woorden van de artsen, mijn eigen twijfels en onwetendheid en de verhalen die mijn vriendin mij vertelde duizelde meer en meer.
Had ik al verteld dat ik nog nooit van iemand afscheid had hoeven nemen, wat een geluk, op mijn 23-ste… maar ook; wat als ik wél al had geweten dat de dood echt bestond, dat je echt kunt gaan… had ik dan minder getwijfeld aan haar woorden? Een week later ging ze echt. Ze was een dag vermist. Ik ben haar gaan zoeken op haar favoriete plekken en plekken waar we vaak samen waren, in de hoop… maar ik wist ook, naarmate uren verstreken, dat het helemaal mis was.
Als jij je herkent in dit verhaal, bijvoorbeeld omdat er nu iemand in je omgeving is waar je misschien bang voor bent geworden, waar je telefoontjes niet van opneemt, of iemand kent die enorme verwarring zaait en alarmbellen doet rinkelen…. Ga dan zelf hulp zoeken; betrek iemand bij jou twijfel of onmacht, besef dat je altijd doet wat je kan én besef ook dat je sommige dingen niet kunt.
Neem je eigen twijfel altijd serieus en vraag hulp aan een expertisecentrum, een dokter, iemand die jij vertrouwd of bel zelf 113, ook als het om een ander gaat.
… en misschien help je iemand … en misschien niet …
Dank voor het lezen, Andrea
Meer weten over dit onderwerp?
- Sofie van den Enk zoekt naar antwoorden rond zelfmoord in de LINDA-Podcast: 113 met Sofie
- VraagMaar een Online training Suïcidepreventie van 113
- Tips van 113 Wanneer je je zorgem maakt om een ander
- Door eigen hand – Joost zwager man Een boek waarin nabestaanden vertellen over de zelfdoding van hun dierbare.
- Om te volgen op Instagram: @cait.deatheducation zij vertelt op haar Instgram veel over dood, zelfdoding en rouw.